Μ. Σακέλλης: Άντεξε η ακτοπλοΐα, χρειάζεται περισσότερη στήριξη

Περισσότερα δρομολόγια αλλά μικρότερη επιβατική κίνηση για τη φετινή χρονιά στα δρομολόγια της ακτοπλοΐας βλέπει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) Μιχάλης Σακέλλης. Όπως εξήγησε, φέτος πρόκειται να δρομολογηθούν νέα πλοία μεγαλύτερης χωρητικότητας ενώ τα δρομολόγια υπολογίζεται ότι θα αυξηθούν από 40.000 πέρυσι σε 41.000. Ο ίδιος προβλέπει περαιτέρω συρρίκνωση της επιβατικής κίνησης των Ελλήνων με παράλληλη αύξηση των αλλοδαπών επιβατών -εκτός των προσφύγων. Αναφερόμενος στη διακίνηση προσφύγων, σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή έχουν ναυλωθεί από την Πολιτεία τρία πλοία, η μίσθωση των οποίων έληγε κανονικά στις 29 Φεβρουαρίου, αλλά έχει παραταθεί ως ότου ολοκληρωθεί ο νέος διαγωνισμός.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην ετήσια γενική συνέλευση της ΣΕΕΕ, στις 29 Φεβρουαρίου, ο κ. Σακέλλης επισήμανε πως εκτός από τις επενδύσεις για την κατασκευή ή την αγορά πλοίων, οι οποίες φθάνουν το 1,2 δις. και έγιναν με ιδιωτικά κεφάλαια, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το 97% της επιβατικής κίνησης καλύπτεται με ελεύθερες δρομολογήσεις και μόνο το 3% με δρομολόγια δημόσιας υπηρεσίας, τα οποία βέβαια είναι μεγάλης σημασίας καθώς εξυπηρετούν 44 μικρά νησιά.

Ουσιαστικά δηλαδή «η εξυπηρέτηση των νησιών μας βασίζεται στις ελεύθερες αποφάσεις των εταιρειών χωρίς να χρειάζεται καμία κρατική παρέμβαση. Στη διαμόρφωση των τελικών αυτών αποφάσεων λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και οι προτάσεις των τοπικών αρχών».

Κατά τον πρόεδρο του ΣΕΕΝ, «η ακτοπλοΐα μας παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον διεθνώς. Ο αριθμός των διακινουμένων είναι ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη ενώ εξυπηρετούμε περισσότερα από 100 νησιά. Επίσης είναι σημαντικό να τονίσουμε το γεγονός ότι η Ελλάδα ενώ αποτελεί το 2,2% του πληθυσμού της ΕΕ, συμμετέχει με 18% στην ευρωπαϊκή ακτοπλοΐα».

Τι συνέβη το 2015

Όπως εξήγησε ο Μ. Σακέλλης:

Η επίλυση των συγκοινωνιακών προβλημάτων που αντιμετώπισαν οι γραμμές του Β. Αιγαίου, με αποτέλεσμα την εκτέλεση 40.000 δρομολογίων, όπως είχαν έγκαιρα προγραμματιστεί και ανακοινωθεί, χωρίς προβλήματα και καθυστερήσεις.
Η διατήρηση υψηλού επιπέδου υπηρεσιών.
Η παροχή μεγάλου αριθμού εμπορικών εκπτώσεων, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση του ονομαστικού ναύλου κατά 20% έως 25%. Εκτός από τις προσφορές που αφορούν το σύνολο των επιβατών, πρέπει να τονίσουμε τις ειδικές προσφορές προς 400.000 επιβάτες, οι οποίοι συμμετέχουν στα προγράμματα πιστότητας των εταιρειών δηλαδή τους συχνούς πελάτες που είναι κυρίως οι νησιώτες.
Η συνεχιζόμενη μείωση του εσωτερικού τουρισμού με παράλληλη αύξηση των αλλοδαπών επιβατών.
Η εξυπηρέτηση με τον καλύτερο τρόπο σημαντικού αριθμού προσφύγων και μεταναστών από τα νησιά του Β. Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα.
Η μείωση της επιβατικής κίνησης (πλην προσφύγων).
Λαμβανομένων υπόψη των προσφερόμενων χαμηλών μισθωμάτων ήδη διαφαίνονται προβλήματα διαθεσιμότητας πλοίων για την εξυπηρέτηση γραμμών δημόσιας υπηρεσίας. Το πρόβλημα αυτό θα είναι σοβαρότερο και θα μας απασχολήσει ιδιαίτερα τα επόμενα χρόνια.

Βαρύ το πλήγμα την περίοδο 2009 – 2014 με ζημιές 1,2 δισ. ευρώ

Όπως είπε ο κ. Σακέλλης, «για να κατανοήσουμε και να περιγράψουμε τη σημερινή κατάσταση της ακτοπλοΐας μας είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε από την περίοδο 2009 – 2014, μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για τις επιχειρήσεις μας. Η συνολική απώλεια του μεταφορικού έργου της περιόδου ξεπέρασε τους 15 εκ. επιβάτες (2009: 16.800.000, 2014: 13.700.000) ενώ οι τιμές των καυσίμων έφθασαν σχεδόν να διπλασιαστούν».

Ωστόσο η πτώση της κίνησης σταμάτησε το 2014 οπότε και παρατηρήθηκε άνοδος της τάξεως του 7%. Όμως, «το 2015 τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα. Τα γεγονότα του Ιουλίου, το δημοψήφισμα και τα capital controls είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση της κίνησης, η οποία δεν αναπληρώθηκε τους επόμενους μήνες, ενώ αρνητικός παράγοντας ήταν και οι εκλογές του Σεπτεμβρίου. Η πραγματική επιβατική κίνηση το 2015 μειώθηκε κατά 7% περίπου, ενώ το 2016 ήδη παρατηρείται μείωση του μεταφορικού έργου». Η μείωση της κίνησης οφείλεται στην πτώση του εσωτερικού τουρισμού, ενώ δεν διαπιστώθηκε ανησυχητική μείωση ή ακυρώσεις των κρατήσεων των αλλοδαπών.

«Παράλληλα διαπιστώθηκε αδυναμία προσαρμογής των ναύλων στα νέα δεδομένα διότι η οποιαδήποτε αύξηση θα είχε ως συνέπεια την περαιτέρω μείωση της κίνησης και αύξηση των ζημιών. Την περίοδο αυτή οι ναύλοι παρέμειναν περίπου σταθεροί και οι οποιεσδήποτε αυξήσεις του μεταφορικού κόστους οφείλονταν στη μεταβολή των συντελεστών ΦΠΑ. Σημαντικό είναι να επισημάνουμε ότι οι ναύλοι μεταφοράς φορτηγών αυτοκινήτων είναι σήμερα φθηνότεροι έως σταθεροί σε σχέση με αυτούς που ίσχυαν πριν 8 χρόνια».

Κατά τον πρόεδρο της ΣΕΕΝ, παρά τη μείωση του αριθμού των πλοίων μετά το 2000, η διαθέσιμη χωρητικότητα αυξήθηκε λαμβανομένης υπόψη της αύξησης της μέσης χωρητικότητας των πλοίων και της δυνατότητας εκτέλεσης περισσοτέρων δρομολογίων, λόγω της αύξησης της ταχύτητας των συμβατικών πλοίων και της δρομολόγησης ταχύπλοων.

Η κρίση της περιόδου 2009-2014 δεν έμεινε χωρίς συνέπειες. «Οι ζημιές των εταιρειών μέσα σε μία πενταετία ξεπέρασαν το 1,2 δις ενώ 9 ελληνικές εταιρείες (λαμβανομένου επίσης υπόψη ότι δεν φρόντισαν έγκαιρα να ανανεώσουν τον στόλο τους) είτε πτώχευσαν, είτε δεν δραστηριοποιούνται πλέον στην ακτοπλοΐα, αποσύροντας ή πουλώντας τα πλοία τους».

Ο κ. Σακέλλης εκτίμησε πως «δεν λήφθηκαν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την στήριξη της ακτοπλοΐας, λόγω ότι οι απαραίτητες αλλαγές στο θεσμικό μας πλαίσιο δεν ολοκληρώθηκαν, με ευθύνη και της προηγούμενης κυβέρνησης, ενώ «δεν αναγνωρίστηκε ο σημαντικός ρόλος των θαλάσσιων συγκοινωνιών στην τουριστική μας ανάπτυξη και η ακτοπλοΐα μας δεν συμπεριελήφθη σε μειώσεις του ΦΠΑ όπως το 2000 στα νησιά, το 2010 στα ξενοδοχεία και το 2013 στην εστίαση».

Τα προβλήματα στα λιμάνια

Σε ότι αφορά στις λιμενικές υπηρεσίες «επισημαίνουμε την ανυπαρξία έργων και την αδυναμία των λιμενικών ταμείων στην εκτέλεση έργων συντήρησης και βελτιώσεων των λιμενικών μας υπηρεσιών. Είναι απαραίτητος ο έλεγχος των λιμενικών τελών ώστε να εξασφαλίζεται η διάθεση τους σε έργα που να αφορούν στη βελτίωση των λιμενικών υπηρεσιών, προς όφελος των πλοίων μας και των επιβατών. Σε διαφορετική περίπτωση προτείνουμε να μην εισπράττονται, γεγονός το οποίο θα έχει άμεσο αποτέλεσμα τη μείωση της τιμής των εισιτηρίων».

Άλλο σοβαρό θέμα, κατά τον πρόεδρο της ΣΕΕΝ, είναι «οι αιφνιδιαστικές, χωρίς κανένα διάλογο και διαβούλευση, αποφάσεις των Οργανισμών Λιμένων για την επιβολή μη ανταποδοτικών τελών ή τη χρέωση διπλών τελών για την ίδια υπηρεσία. Επίσης υπάρχει πρόβλημα με το κόστος παροχής διαφόρων λιμενικών υπηρεσιών και κυρίως της περισυλλογής υγρών και στερεών αποβλήτων».

Ο ΣΕΕΝ «έχει ενημερώσει τον νέο Γενικό Γραμματέα Λιμένων και έχουμε ζητήσει την παρέμβασή του για την αποφυγή της περαιτέρω επιβάρυνσης των εταιρειών μας, αλλά και την κατάργηση τελών τα οποία κακώς επεβλήθησαν, όπως αυτό του ISPS στην Ηγουμενίτσα».

Το 90% των λιμανιών μας «είναι προβληματικά και τα αναγκαία έργα χρονοβόρα και υψηλού κόστους. Για μία ακόμα φορά τονίζουμε την ανάγκη λήψης μέτρων. Τα λιμάνια μας θα είναι ο κυριότερος ανασχετικός παράγοντας των μελλοντικών εξελίξεων στην εξυπηρέτηση των νησιών μας».